محمدعلی سنگلاخ خراسانی

از دانشنامه‌ی اسلامی


محمدعلی سنگلاخ خراسانی

قرن: 13

(1294-1184 ق)

خطاط و شاعر. وى اصلا از خاندان قرایى قوچان خراسان بود و به خود لقب سنگلاخ داده و از آن وقار و متانت اراده كرده است. بسیار عارف مسلك و صوفى‌ منش بود و در نظم و نثر دست داشت. سالها در استانبول توقف داشت و اعیان آن دولت تجلیلش نموده و مدایح او را كتابى كرده و به طبع رسانیده‌ اند.

از خطوط، نستعلیق و شكسته را خوش مى ‌نوشت و خطوط را نیك مى ‌شناخت. قدسى خراسانى، خواهرزاده و شاگرد وى در خط بود. میرزا سنگلاخ در تبریز درگذشت و در مقابل مزار سید ابراهیم دفن شد. معروفترین اثر وى یك قطعه سنگ مرمر عظیم است كه سطح آن تقریباً پوشیده از عبارات مختلف است و متن اصلى آن یك «بسم اللَّه الرحمن الرحیم» دارد، به قلم یك دانگ كتیبه‌ ى نستعلیق خوش و تمامى خطوط و نقوش آن برجسته است و رقم «راقمه سنگلاخ خامه روان» دارد؛ از دیگر آثار وى: سه قطعه به قلمهاى پنج و چهار و سه دانگ خوش و عالى، با رقمهاى عجیب.

از تالیفات او: «آداب المشق»؛ «امتحان الفضلا» یا «تذكره الخطاطین»؛ «سیاحت نامه»؛ «صراط السطور»؛ «مداد الخطوط»؛ «مجمع الاوصاف»، كه مشتمل بر اشعارى است كه شاعران در مدیح وى سروده‌ اند.

منابع

شعر فارسی
شعرشناسی * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری
قالب‌های شعر *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی
سبک‌های شعر فارسی * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو
شاعران پارسی گو: همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14